Porsche 917 voor de openbare weg

Met de 917 won Porsche twee maal de 24 uur van Le Mans. De eerste maal dat Porsche de overall overwinning op Le Mans op haar naam schreef was in 1970 met de fameuze 917. Van deze volbloed racer werden er twee exemplaren omgebouwd tot straatauto, dat kon toen nog met een beetje goede wil en een flinke dosis doorzettingsvermogen.

Graaf Gregorio Rossi di Montelara

Graaf Gregorio Rossi di Montelara was geen onbekende in de racewereld in het begin van de jaren 70. Als autoliefhebber en eigenaar van drankengigant Martini & Rossi was hij als hoofdsponsor betrokken bij de autosportactiviteiten van Porsche. Het sonderwunschprogram van Porsche Exclusive bestond nog niet officieel in die dagen, maar men had in Weissach het ambitieuze plan opgevat om voor drie gewaardeerde (en gefortuneerde) klanten een 917 met kenteken te bouwen. Het eerste exemplaar werd gebouwd voor Graaf Rossi.

Keuring

Voor de ombouw was een TÜV-goedkeuring nodig en dat bleek veel lastiger dan vooraf gedacht, Graaf Rossi wil zijn 917 zo puur mogelijk, dus met zo min mogelijk aanpassingen ten opzichte van de racer. De technici uit Stuttgart waren echter niet voor een gat te vangen en daarom werd onderzocht of het mogelijk was om de auto buiten Duitsland te laten keuren. Italië werd overwogen en ook in Frankrijk leek het mogelijk, maar deze optie viel af toen bleek dat daar een crashtest werd voorgeschreven. Uiteindelijk werd de auto naar Alabama getransporteerd, gekeurd en kreeg hij een felbegeerde kentekenplaat aan voor- en achterzijde. Er was echter een voorwaarde; de auto mocht na goedkeuring niet meer in de buurt van deze Amerikaanse staat komen!

• 

• 

• 

• 

Bijzonder exemplaar

De auto van Graaf Rossi was een bijzonder exemplaar. De auto met chassisnummer 917-030 werd op 10 december 1969 geboren. Na in gebruik te zijn geweest als Versuchsfahrzeug voor de Kurzheck-variant, verscheen ‘030’ op 27 juni 1971 in fraai wit met Martini livery voor de 1000 kilometer-race op het circuit van Zeltweg, met aan het stuur Gerard Larousse en Dr. Helmut Marko, die we tegenwoordig kennen als Red Bull prominent. Het bleef bij deze ene race voor ‘030’. De rest van 1971 en het daaropvolgende jaar werd de auto wederom ingezet voor het testen van het destijds revolutionaire ABS-systeem van de firma Teldix.

• 

• 

De Graaf wilde het race karakter van de 620 pk sterke 917 zoveel mogelijk behouden en daarom werd ‘030’ in Martini-zilver enkel voorzien van gordels, twee buitenspiegels, straatbanden en extra demping van de uitlaat. De eerste rit met zijn persoonlijk assistent op de bijrijdersstoel in de krappe cockpit ging naar Parijs, van waaruit de heren berichtten dat de auto het prima gedaan had en dat de 12 cilinder boxermotor een acceptabel verbruik gerealiseerd had van ongeveer 1 op 3,5. Vanwege de problemen die Porsche ondervonden had bij TÜV besloot men helaas af te zien van de bouw van de twee andere auto’s.

Gijs van Lennep

Restauranteigenaar en Porsche liefhebber Joachim Großmann vond echter in 1976 de restanten van chassis 917.021/012 bij Porsche specialist Freisinger in Karlsruhe. Na inspectie van het chassis (de 12 cilindermotor en versnellingsbak ontbraken helaas) samen met Jürgen Barth van Porsche besloot hij zijn, in die dagen zeer spectaculaire, 930 te verkopen en de restanten van de 917 over te nemen. Thuis in zijn garage begon hij met de herbouw van de 917 die na ombouw tot Kurzheck in april 1970 gereden had voor de teams van AAW, David Piper en Martini Racing, diverse malen met Gijs van Lennep achter het stuur. Onder andere tijdens de Zandvoort Trophy op 20 september 1970 op Zandvoort.

Gijs reed ook de 24 uren van Le Mans in 1970 met ‘021’ samen met David Piper. Als gevolg van een ongeval reden ze de race echter niet uit. Na de race werd ‘021’ Op de reparatieafdeling in Zuffenhausen opnieuw opgebouwd met het originele chassis van 917.012 en omgenummerd naar 917.021. Het beschadigde chassis is op een later tijdstip door Porsche gerepareerd en waarschijnlijk aan David Piper verkocht, waardoor er technisch gezien twee 917’s met hetzelfde chassisnummer bestaan.

• 

• 

Dat 917.021/012 een echte is leidt echter geen twijfel, in juni 1977 was hij gereed voor keuring door TÜV. Gespoten in de Duitse racekleur wit en voorzien van een eveneens wit lederen interieur en wit gespoten velgen kreeg de auto het felbegeerde Duitse kenteken CW-K917. Großmann was verder gegaan dan Graaf Rossi, want naast het herziene interieur was de auto ook voorzien van een gewijzigd uitlaatsysteem, knipperlichten voor, een handrem en ruitverwarming.

Nieuwe eigenaar

Het onderhoud van de 630 pk sterke 5 liter volbloed racer liep aardig in de papieren, reden om ‘021/012’ in 1983 over te doen aan een nieuwe Amerikaanse eigenaar die de auto weer terug liet bouwen naar race specificatie. Met een uitzondering, de knipperlichten in de koplampclusters. De auto werd overgespoten in het paars/groene ‘hippie’ kleurenschema van 1970 en in deze kleurstelling nam Amerikaanse coureur en Indy 500 winnaar Bobby Rahal in 2002 deel aan de eerste Le Mans Classic.

De cirkel weer rond

En daarmee is voor ‘021/12’ de cirkel weer rond, nadien is hij actief ingezet in de historische racerij. ‘030’ is nog steeds in het bezit van de famillie Rossi en verschijnt af en toe in het openbaar, nog steeds in Martini zilver maar niet meer met kenteken.

Index foto’s:

Foto 1, 2, 3, 4; 917 KH van Graaf Rossi

Foto 5; aflevering aan Graaf Rossi

Foto 6; 917 KH coupé, straat legaal in Weissach 1975. V.l.n.r. Dino Aisaasa (secretaris van Graaf Rossi), Helmuth Both en Manfred Jantke.

Foto 7; interieur van de 917 KH coupé van Graaf Rossi

Foto 8; 917 KH coupé met als rijders Helmut Marko, Gerard Larrousse en Gijs van Lennep, in ronde 122 uitgevallen na een ongeval, en 911 S 2.2 Coupé met als rijders Roland Bauer en Giulio Pucci, tijdens de 1.000 km op de Österreichring in 1971.

Foto 9: de 917 KH Coupé tijdens diezelfde race.

Met dank aan Porsche AG, Heritage und Museum, Unternehemensarchiv und History Services, Bildarchiv und Motorsportarchiv voor het beschikbaar stellen van de foto’s in dit artikel.